روغن رزماری برای مو ؛ درمان معجزه آسای طاسی و ریزش مو

در سال‌های اخیر ادعا‌هایی مبنی موثر بودن روغن رزماری برای رشد مو مطرح شده است. حتی گفته می‌شود که روغن رزماری از ریزش مو جلوگیری می‌کند. اما این ادعا‌ها چقدر پشتوانه علمی دارد؟

رزماری گیاهی معطر و شگفت انگیز است که کاربرد غذایی و دارویی دارد. این گیاه بومی منطقه مدیترانه، قرن هاست برای آشپزی، ضدعفونی، زیبایی و موارد پزشکی استفاده می‌شود. روغن (اسانس) رزماری به دلیل خواص درمانی و میزان زیاد آنتی اکسیدان برای تقویت حافظه وکاهش التهاب زخم‌ها به کار می‌رود.

فواید روغن رزماری برای موی سر

پژوهش‌ها نشان داده که در سن ۵۰ سالگی، حدود نیمی از زنان و ۸۵ درصد مردان دچار درجاتی از ریزش مو می‌شوند. ریزش موی افراد موجب کاهش اعتماد به نفس در آن‌ها می‌شود. از این رو همواره در جستجوی بهترین درمان برای ریزش مو هستند.

رزماری گیاهی دارویی با خواص زیر است:

• رشد عصب را تقویت می‌کند
• گردش خون را بهبود می‌بخشد
• خواص ضد التهابی دارد

روغن رزماری نیز مانند روغن نعنا (که برای رشد مو استفاده می‌شود) گردش خون را در پوست سر بهبود می‌بخشد. در نتیجه فولیکول‌های مو به دلیل عدم خون رسانی از بین نمی‌روند و ریزش مو اتفاق نمی‌افتد.

همچنین روغن رزماری از سفیدی زودرس مو‌ها و شوره سر جلوگیری می‌کند و با نرم کردن پوست سر مانع خشکی و خارش پوست می‌شود.

روغن رزماری و درمان ریزش مو

افراد به دلایل زیادی از جمله عفونت، واکنش سیستم ایمنی بدن، بالا رفتن سن، عدم تعادل هورمونی و شرایط ارثی دچار ریزش مو می‌شوند.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد رزماری می‌تواند ریزش موی ناشی از درمان‌هایی مانند شیمی درمانی یا استفاده از دارو‌های خاص را متوقف کند.
با این حال مطالعات نشان می‌دهد که این گیاه می‌تواند یکی رایج‌ترین انواع ریزش مو را درمان کند.

تاثیر رزماری بر الگوی طاسی مردانه

الگوی طاسی مردانه (Male pattern baldness (MPB)) نوعی ریزش مو است که در اثر حمله یک محصول جانبی تستوسترون به نام دی هیدروتستوسترون (DHT) به فولیکول‌های مو ایجاد می‌شود. هورمون تستوسترون در بدن مردان و زنان تولید می‌شود.

به طور معمول مردان تستوسترون بیشتری نسبت به زنان تولید می‌کنند، بنابراین ریزش مو در مردان در سنین پایین‌تر و به طور گسترده تری رخ می‌دهد.
روغن رزماری ممکن است درمانی برای این نوع ریزش مو باشد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ روی موش‌های مبتلا به ریزش موی ناشی از تستوسترون انجام شد، نشان داد که روغن رزماری می‌تواند مو‌های آن‌ها را دوباره رشد دهد.

اگرچه نتایج این پژوهش قطعی نیست، اما نویسندگان آن ادعا می‌کنند که روغن رزماری از اتصال DHT به گیرنده‌های هورمونی جلوگیری و حمله آن‌ها به فولیکول‌های مو را خنثی می‌کند.

رزماری و بازسازی سلول های عصبی

شواهد علمی بیان می‌کند که رزماری موجب تقویت بافت عصبی می‌شود. پژوهش‌ها نشان داده اند که اسید کارنوزیک (Carnosic acid)، ماده فعال موجود در رزماری، باعث بهبود و رشد دوباره بافت عصبی می‌شود. این توانایی التیام اندام‌های عصبی، می‌تواند باعث جوانسازی اعصاب پوست سر و بازیابیً رشد مو شود.

مقایسه روغن رزماری و ماینوکسیدیل

مطالعات اخیر نشان داده است که رزماری مستقیما با ریزش مو مقابله می‌کند. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ برای مقایسه تاثیر روغن رزماری و ماینوکسیدیل (Minoxidil) در افراد دچار طاسی انجام شد، نشان داد که روغن رزماری به اندازه ماینوکسیدیل موثر است.

همچنین روغن رزماری در کاهش خارش سر موثر‌تر از ماینوکسیدیل است. البته تاثیر روغن رزماری معمولا پس از شش ماه استفاده نمایان می‌شود.

تاثیر رزماری بر انواع طاسی

مطالعه دیگری نشان داد که عصاره برگ رزماری (نه روغن آن) رشد مو را تحریک می‌کند. دو مطالعه بالینی دیگر (در سال‌های از ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱) نشان داد که روغن رزماری موجب رشد مجدد مو در افراد مبتلا به آلوپسی (طاسی) می‌شود.
همچنین بررسی‌های اخیر، نشان داده است که روغن اساسی رزماری با بهبود گردش خون موجب ترمیم مو‌های آسیب دیده می‌شود.

پژوهش دیگری که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، نشان داد که روغن رزماری با از بین بردن برخی قارچ‌ها و باکتری‌ها ریزش موی ناشی از عفونت یا پوست ناسالم را درمان می‌کند.
با این حال هیچ مدرکی مبنی بر این که روغن رزماری باید جایگزین درمان‌های استاندارد شود، وجود ندارد

رزماری و ریزش موی سکه ای

ریزش موی سکه‌ای (Alopecia areata) نوعی بیماری خود ایمنی است که باعث ریزش مو می‌شود. پژوهشی که در سال ۱۹۹۸ منتشر شد، تأثیر آروماتراپی (رایحه درمانی) با استفاده از روغن رزماری را بر روی این افراد بررسی کرد. حدود ۴۴ درصد از شرکت کنندگان با استفاده از رزماری در طی ۷ ماه بهبود یافتند. همچنین ممکن است که روغن رزماری اثربخشی درمان‌های معمول را افزایش دهد، اما هیچ مطالعه‌ای اعتبار این تئوری را بررسی نکرده است.

همچنین هیچ مطالعه‌ای در مورد ایمن بودن استفاده از روغن رزماری در کنار ماینوکسیدیل یا سایر دارو‌های رشد مو، انجام نشده است.
اگر از ماینوکسیدیل یا سایر روش‌های درمان ریزش مو استفاده می‌کنید، بهتر است قبل از استفاده از روغن رزماری با پزشک خود مشورت کنید.

روش استفاده از روغن رزماری برای ریزش مو

برای استفاده از روغن رزماری به عنوان ترمیم کننده و تقویت کننده مو روش‌های گوناگونی وجود دارد. برای بهره مندی از خواص آن، هر یک از این روش‌های زیر را یک تا دو بار در هفته امتحان کنید

۱. روغن را مستقیماً روی پوست سر ماساژ دهید

پس از حمام، حدود ۵ قطره روغن رزماری را بر پوست سرتان ماساژ دهید. در صورت تمایل روغن رزماری را با یک روغن حامل (مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل) مخلوط کنید. شستشوی مو‌ها پس از ماساژ روغن اختیاری است. در صورت تمایل می‌توانید پس از گذشت ۵ تا ۱۰ دقیقه مو‌های تان را بشویید، یا تمام شب روی پوست سرتان بگذارید.

۲. روغن رزماری را در شامپوی خود مخلوط کنید

روغن رزماری را می‌توانید با نرم کننده‌ها، لوسیون‌ها یا کرم‌ها مخلوط کنید. حدود ۱ قطره از روغن به اضای هر ۱۰۰ گرم از محصول، به آن اضافه کنید. همچنین می‌توانید پیش از استفاده از این محصولات، با ۲ تا ۳ قطره از روغن پوست سرتان را چرب کنید.

۳. با روغن رزماری شامپوی دست ساز خود را تهیه کنید

دستورالعمل‌های زیادی برای تهیه پایه شامپوی دست ساز وجود دارد. برای بهره مندی از خواص رزماری می‌توانید در هریک از دستورالعمل‌ها به جای روغن گیاهی، روغن رزماری را اضافه کنید. معمولا شامپو‌های دست ساز شامل جوش شیرین، روغن نارگیل، روغن‌های گیاهی و برخی اسانس ها هستند.

۴. کنسانتره رزماری تهیه کنید

برای تهیه کنسانتره رزماری در خانه، یک یا دو مشت از برگ خشک رزماری را به یک چهارم پیمانه آب مقطر جوشیده اضافه کند. مخلوط را حداقل به مدت ۵ ساعت رها کنید. هر چه زمان بیشتر باشد، غلظت آن بیشتر می‌شود.
برای استفاده از این مخلوط به عنوان شامپو، می‌توان آن را با صابون ارگانیک (یا صابون کاستیل) به نسبت ۴ قسمت صابون و ۱ قسمت کنسانتره رزماری مخلوط کنید.
همچنین می‌توانید چند قطره از کنسانتره رزماری که خنک شده را هم مستقیما روی پوست سر ماساژ دهید. پیشنهاد می‌کنیم ابتدا تست پچ یا حساسیت را انجام دهید.
نمایان شدن تاثیر روغن رزماری برای رشد مو ممکن است چندین ماه طول بکشد، بنابراین در استفاده از آن صبر و حوصله به خرج دهید.

نکات کلیدی برای استفاده از روغن رزماری

اگرچه روغن رزماری یک درمان طبیعی است، اما بدان معنا نیست که برای همه افراد و با هر غلطتی بی خطر است. در نتیجه، پیش از استفاده از آن، نکات زیر را در نظر داشته باشید.

• از تماس روغن رزماری با چشم‌ها خودداری کنید. در صورت تماس، به سرعت چشم‌های خود را با آب سرد بشویید.
• خوردن روغن رزماری برای درمان ریزش مو به هیچ وجه توصیه نمی‌شود
• از ریختن مقدار زیاد روغن رزماری بر پوست سر خودداری کنید، زیرا باعث تحریک پوستی می‌شود. برای پیش گیری از تحریک پوستی، روغن را قبل از استفاده با روغن‌های حامل یا مشابه آن رقیق کنید.
• درباره ایمنی استفاده از روغن رزماری در دوران بارداری یا شیردهی اطلاعات کافی در دست نیست. اگرچه استفاده از روغن برای تقویت مو به صورت موضعی انجام می‌شود، اما بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.
• شواهدی وجود ندارد که نشان دهد روغن رزماری برای ریزش موی کودکان موثر است یا استفاده از آن بر پوست سر کودکان بی خطر است.

سخن آخر

پژوهش‌ها در مورد تاثیر روغن رزماری برای رشد مو هنوز در مراحل ابتدایی است. اما علم روز و تجربه‌های فردی نشان می‌دهند که روغن رزماری برای تقویت و توقف ریزش مو گزینه مناسبی است. یک روش درمان خانگی سالم و موثر که می‌تواند با محصولات تجاری در این زمینه رقابت کند. همچنین اگر از آن درستی استفاده شود کاملاً ایمن است و عوارض جانبی بسیار کمی دارد.

روغن درمانی، یکی از روش های تقویت موهاست. اگر موهای ضعیف و شکننده ای دارید، توصیه می کنیم مطلب روغن بادام برای مو، درمان قطعی موخوره و شوره سر را حتما مطالعه کنید.

همچنین شما می‌توانید تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبین موهیتو در قسمت دیدگاه‌ها به اشتراک بگذارید.

برگرفته از: Medicalnewstoday و  Healthline

سوالات متداول